Veel mensen vinden het lastig grenzen te stellen. Te vaak overschrijden we onze eigen grenzen of laten we anderen onze grenzen overschrijden.
Het stellen van grenzen heeft tot doel jezelf te beschermen. Vanwege verschillen in waarden, behoeften, wensen, overtuigingen, gaan mensen soms toch over jouw grens heen. Grenzen stellen betekent in verbinding blijven met jezelf en de ander; en met respect voor de ander aangeven waar voor jou de grens ligt.
Veel gehoorde redenen waarom grenzen aangeven moeilijk is – zowel in zakelijke als in privé situaties – zijn:
- je denkt dat grenzen aangeven de relatie verslechterd;
- je bent bang om de ander te kwetsen;
- je gaat ervan uit dat de ander jouw grenzen kent;
- je denkt egoïstisch te zijn en/of je voelt je schuldig;
- je weet niet goed waar je grenzen liggen en/of je voelt het niet goed.
De volgende stappen kunnen je helpen om jouw grenzen te staan stellen.
1. Weet én voel wat je grenzen zijn
Om een grens te stellen, is het belangrijk om er bewust van te zijn wanneer dit nodig is. Wat zijn de momenten dat je bijvoorbeeld verontwaardigd, verdrietig, bang, boos of moedeloos wordt? Is het een boze of kwetsende opmerking van een collega of familielid, of de extra taak die je erbij hebt gekregen op het werk, er door anderen beslag op je tijd wordt gelegd, of dat thuis het huishouden steeds blijft liggen, etc.
Als dit soort situaties zich voordoen, neem de rust om na te denken én te voelen wat voor emoties het bij je teweegbrengt. Zodra je dit soort signalen leert herkennen, kun je bedenken of het stellen van een grens in deze situatie gewenst is.
2. Bepaal je doel
Als je weet en voelt waar voor jou de grens ligt, kun je je doel bepalen. Wat wil je bereiken met het stellen van een grens? Bijvoorbeeld een betere balans, minder hoge werkdruk, minder conflicten met een (schoon)ouder, betere samenwerking met een collega, ook een nee zeggen tegen sociale verplichtingen, hebben van eigen tijd in je drukke gezinsleven, etc.
3. Gebruik de regels voor feedback
Het veranderen van situaties en het geven van je mening kan via de regels van feedback. Een manier om feedback te geven is door middel van de 4 G’s: beschrijf eerst het gedrag dat je observeert, vervolgens het gevolg dat dit gedrag heeft, het gevoel dat het bij je oproept en vervolgens het gewenste gedrag van de ander.
4. Realiseer dat anderen jouw “nieuwe” gedrag bemerken
Het zal wat tijd kosten voordat jijzelf en anderen gewend zijn geraakt aan je nieuwe houding. Je zult te maken krijgen met verraste, teleurgestelde of boze mensen, die nu ‘tegengas’ van jou ervaren waar dat eerst niet het geval was. Er zijn beslist ook mensen in je omgeving die positief reageren, die zien dat je beter voor jezelf opkomt.
5. Leren door te doen: zodra je weet wat je wilt veranderen, is doen de enige manier om het te leren. Begin met een minder belangrijk onderwerp om te oefenen en breidt dit uit naar je uiteindelijke doel(en). Leren kan alleen met vallen en opstaan dus verwacht niet meteen dat het perfect gaat.
Het stellen van grenzen is een kwestie van voelen, bewust worden en veel oefenen. Het resultaat is meer regie over je eigen leven.
Mocht je meer willen weten en ervaren volg dan onze inspirerende workshop of training. Wil je liever individueel leren hoe jij moeiteloos je grenzen kunt aangeven, dan kan dat via individuele coaching.